التهاب لثه در بارداری، علائم و درمان
۵ راه برای پیشگیری و درمان التهاب لثه در دوران بارداری
وقتی تست بارداری‌تان مثبت می‌شود، ذهنتان درگیر سوالات زیادی می‌شود:
- چه زمانی باید اولین ویزیت دوران بارداری را انجام دهم؟
- نوزادم دختر است یا پسر؟
- آیا حالش خوب است؟
در این میان، مراقبت از سلامت دندان‌ها و لثه‌هایتان احتمالاً در اولویت نیست. اما تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌توانند تأثیرات زیادی بر سلامت دهان و دندان شما داشته باشند.
در ادامه با التهاب لثه یا ژنژیویت در بارداری، روش‌های پیشگیری از آن و راه‌های درمان آشنا می‌شوید.
التهاب لثه در بارداری چیست؟
اگر هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، متوجه خونریزی، درد یا تورم شدید شده‌اید، احتمال دارد دچار التهاب لثه باشید.
در دوران بارداری، سطح هورمون پروژسترون افزایش می‌یابد و این موضوع شما را مستعد ابتلا به پلاک‌های باکتریایی می‌کند که به لثه‌ها حمله می‌کنند.
علائم التهاب لثه شامل موارد زیر است:
- تورم لثه‌ها
- حساسیت و پف کردن لثه‌ها
- خونریزی لثه
- عقب‌نشینی لثه
- قرمزی لثه
- بوی بد دهان
التهاب لثه (ژنژیویت) در بارداری معمولاً بین ماه دوم تا هشتم بارداری ظاهر می‌شود و ممکن است در سه‌ماهه سوم به اوج برسد. زنان باردار همچنین در معرض خطر بیشتر پوسیدگی دندان و شل شدن دندان‌ها هستند.
ممکن است دندانپزشک به شما توصیه کند که در سه‌ماهه دوم یا سوم، یک وقت برای جرمگیری و بررسی سلامت کلی دهان خود بگیرید.
چگونه از التهاب لثه در دوران بارداری پیشگیری کنیم؟
اگرچه نمی‌توانید سطح هورمون‌های خود را کنترل کنید، اما کارهای زیادی هست که می‌توانید برای مراقبت از دندان‌ها و لثه‌هایتان قبل و در حین بارداری انجام دهید:
۱. رعایت بهداشت دهان و دندان
به‌صورت ایده‌آل، باید روزی دو بار دندان‌های خود را مسواک بزنید. استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید، لایه‌ای محافظ اضافه برای دندان‌ها ایجاد می‌کند.
آیا مسواک زدن برایتان ناراحت‌کننده شده؟ از مسواک نرم استفاده کنید تا لثه‌های حساس‌تان کمتر تحریک شوند.
همچنین حداقل روزی یک بار نخ دندان بکشید تا بقایای غذا و باکتری‌ها از لای دندان‌ها پاک شوند.
این اقدامات ساده ولی مؤثر می‌توانند التهاب لثه را کاهش داده و حتی آسیب‌های اولیه را جبران کنند.
۲. رژیم غذایی سالم داشته باشید
ممکن است در سه‌ماهه اول احساس خوبی نداشته باشید، اما تا حد امکان سعی کنید رژیم غذایی متعادل و کامل داشته باشید. مصرف گروه‌های غذایی زیر توصیه می‌شود:
- میوه‌ها
- سبزیجات
- غلات کامل
- لبنیات
نوشیدنی‌هایی مثل آب یا شیر را به نوشابه‌ها و آبمیوه‌های صنعتی ترجیح دهید. از غذاهای قندی یا نشاسته‌ای مانند شیرینی، شکلات، کیک و میوه‌های خشک خودداری کنید، چون این مواد می‌توانند به دندان‌ها و لثه‌ها آسیب برسانند.
این نکات تغذیه‌ای نه تنها برای دهان شما مفید هستند، بلکه به سلامت کلی بدن و جنین نیز کمک می‌کنند.
۳. غرغره آب نمک
اگر متوجه تورم یا خونریزی هنگام مسواک زدن شدید، می‌توانید از محلول آب نمک استفاده کنید. آب نمک در کاهش التهاب و کمک به ترمیم لثه‌ها مؤثر است.
برای تهیه محلول در خانه:
یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و چند ثانیه در دهان بچرخانید. محلول را قورت ندهید، فقط غرغره کرده و تف کنید.
۴. مراجعه منظم به دندانپزشک
یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از التهاب لثه در بارداری، مراجعه منظم به دندانپزشک است.
حتی در دوران بارداری باید هر شش ماه یک‌بار دندان‌ها را تمیز کنید. قرارهای ویزیت‌تان را از دست ندهید و در مورد نیاز به ویزیت‌های بیشتر از دندانپزشک سوال کنید.
دندانپزشک شما میتواند مشکلات کوچک را قبل از تبدیل شدن به بیماری‌های بزرگ‌تر شناسایی کند.
درمان التهاب لثه بارداری
اگر با وجود رعایت نکات بالا باز هم دچار التهاب لثه شدید، دندانپزشک میتواند کمک کند. ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی برای مقابله با عفونت باکتریایی تجویز شود.
دهانشویههای قوی نیز وجود دارند که در درمان بیماری لثه مؤثرند. در موارد پیشرفته، درمانهای جراحی ممکن است لازم باشند.
حتماً دندانپزشک را از هرگونه آلرژی دارویی یا داروها و مکمل‌هایی که در دوران بارداری مصرف می‌کنید، مطلع کنید تا از تداخلات احتمالی جلوگیری شود.
عوارض التهاب لثه در بارداری
التهاب لثه میتواند باعث بروز مشکلات دهانی و حتی مشکلاتی برای بارداری شود.
پریودنتیت مرحله پیشرفته‌تری از بیماری لثه است که میتواند به استخوان زیرین گسترش پیدا کند. در صورت ابتلا به این بیماری، احتمال زایمان زودرس یا وزن کم نوزاد در زمان تولد افزایش می‌یابد.
فراموش نکنید که لثه‌ها وظیفه نگه داشتن دندان‌ها را دارند؛ اگر التهاب لثه درمان نشود، ممکن است منجر به از دست دادن دندان شود.
چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
اگر متوجه هر گونه تغییر در دندان‌ها یا لثه‌هایتان شدید، فوراً با دندانپزشک مشورت کنید.
گاهی در دوران بارداری توده‌هایی به نام «تومور بارداری» روی لثه‌ها ایجاد می‌شود. این توده‌ها خوش‌خیم هستند و معمولاً بعد از زایمان ناپدید می‌شوند. اما اگر باعث ناراحتی شما شوند، دندانپزشک میتواند آن‌ها را بردارد.
حتی اگر هنوز به دوستان و آشنایان‌تان نگفته‌اید که باردار هستید، به دندانپزشک اطلاع دهید. این اطلاعات برای ارائه بهترین خدمات ضروری هستند. همچنین برنامه ویزیت‌های منظم خود را ادامه دهید و در صورت نیاز، درباره دفعات بیشتر ویزیت مشورت بگیرید.
اگر نگران انجام رادیوگرافی در دوران بارداری هستید، معمولاً میتوان آن را به بعد از زایمان موکول کرد. در صورت نیاز فوری به عکس‌برداری، از محافظ‌های مخصوص برای شکم و تیروئید استفاده می‌شود تا ایمنی حفظ گردد.
گام‌های بعدی
در دوران بارداری ذهنتان درگیر موضوعات زیادی است. اما فراموش نکنید که این چند مورد ساده را نیز رعایت کنید:
- مسواک و نخ دندان منظم
- تغذیه سالم
- استفاده گاه‌به‌گاه از آب نمک
- مراجعه منظم به دندانپزشک
- پرهیز از غذاها و نوشیدنی‌های قندی
خبر خوب این است که پس از زایمان، لثه‌های شما معمولاً به حالت عادی بازمی‌گردند. اگر همچنان درد و ناراحتی داشتید، حتماً با دندانپزشک خود مشورت کنید.
سوالات متداول (FAQ)
۱. آیا التهاب لثه در دوران بارداری طبیعی است؟
بله، به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری، بسیاری از زنان دچار التهاب لثه می‌شوند.
۲. چگونه میتوان از التهاب لثه در بارداری پیشگیری کرد؟
با رعایت بهداشت دهان، رژیم غذایی سالم، استفاده از دهانشویه آب نمک و مراجعه منظم به دندانپزشک میتوان از این مشکل پیشگیری کرد.
۳. آیا درمان التهاب لثه در بارداری بیخطر است؟
بله، بسیاری از درمانهای لثهای مانند جرمگیری یا دهانشویههای مخصوص در دوران بارداری بیخطر هستند؛ به شرطی که تحت نظر دندانپزشک انجام شوند.
۴. آیا التهاب لثه میتواند روی سلامت جنین تأثیر بگذارد؟
بله، در صورت پیشرفت به بیماری پریودنتال، میتواند ریسک زایمان زودرس یا وزن پایین نوزاد را افزایش دهد.
۵. آیا میتوان در دوران بارداری عکس‌برداری دندان انجام داد؟
در صورت ضرورت، با رعایت نکات ایمنی مانند پوشش محافظ شکم و تیروئید، عکس‌برداری ایمن است؛ اما در صورت امکان، بهتر است تا بعد از بارداری به تعویق افتد.
دریافت اطلاعات بیشتر: ایمپلنت دندان در دوران بارداری
