حفره خشک، شناسایی، علل، عوارض و درمان
وقتی دندانی از استخوان و لثه خارج می‌شود، یک لخته خون برای محافظت از سوراخ ایجاد شده در لثه در حین بهبودی تشکیل می‌گردد. اگر این لخته به درستی تشکیل نشود یا جابجا شود، می‌تواند منجر به ایجاد حفره خشک (Dry Socket) شود.
حفره خشک همچنین با نام استئیت آلوئولار شناخته می‌شود.
حفره خشک می‌تواند اعصاب و استخوان لثه را در معرض دید قرار دهد، بنابراین مراجعه به دندانپزشک بسیار مهم است. این عارضه می‌تواند به شدت دردناک باشد و در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به عوارضی از جمله موارد زیر شود:
- تاخیر در بهبودی
- عفونت در حفره
- عفونت که به استخوان گسترش می‌یابد
چه کسانی دچار حفره خشک می‌شوند؟
اگر اخیراً دندانی کشیده‌اید، در معرض خطر ابتلا به حفره خشک قرار دارید. اگرچه حفره خشک شایع‌ترین عارضه کشیدن دندان است، اما هنوز نسبتاً نادر است.
محققان در یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ دریافتند که حدود ۴۲ دندان از ۲۲۸۱ دندان ها کشیده شده مشاهده شده، درجاتی از حفره خشک را تجربه کرده‌اند. این میزان بروز را تنها ۱.۸ درصد نشان می‌دهد.
نوع کشیدن دندانی که انجام می‌دهید، میزان احتمال ابتلا به حفره خشک را تعیین می‌کند. در حالی که هنوز نادر است، حفره خشک پس از کشیدن دندان عقل یا سایر دندان‌های آسیاب در مقایسه با سایر دندان‌ها، بیشتر احتمال دارد ایجاد شود.
اگر قبلاً حفره خشک داشته‌اید، ممکن است دوباره آن را تجربه کنید. مطمئن شوید که دندانپزشک یا جراح دهان از سابقه شما در مورد حفره خشک قبل از کشیدن دندان برنامه‌ریزی شده‌تان مطلع است.
اگرچه دندانپزشک شما نمی‌تواند کاری برای جلوگیری از بروز آن انجام دهد، اما مطلع نگه داشتن آن‌ها، در صورت بروز حفره خشک، روند درمان را تسریع می‌کند.
علائم
- اگر می‌توانید در آینه به دهان باز خود نگاه کنید و استخوانی را در جایی که دندان شما قبلاً بوده است ببینید، احتمالاً دچار حفره خشک شده‌اید.
- یکی دیگر از علائم بارز حفره خشک، درد شدید و غیرقابل توضیح در فک شما است. معمولاً ۲ تا ۳ روز پس از عمل، در همان سمت محل کشیدن دندان احساس می‌شود. با این حال، حفره خشک می‌تواند در هر زمانی در طول روند بهبودی رخ دهد.
- سایر علائم احتمالی شامل بوی بد دهان و طعم ناخوشایندی است که در دهان شما باقی می‌ماند.
اگر هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، باید فوراً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
چه حسی دارد؟
حفره خشک معمولاً باعث درد مداوم و ضربان‌دار می‌شود. این درد می‌تواند شدید باشد و اغلب با داروهای مسکن بدون نسخه یا تجویزی به طور کامل تسکین نمی‌یابد. ممکن است منجر به ناتوانی در کار یا تمرکز بر سایر موارد شود.
درد ناشی از حفره خشک ممکن است از محل کشیدن دندان به موارد زیر انتشار یابد:
- گوش
- چشم
- شقیقه
- گردن
اگر حفره خشک دارید، ممکن است هنگام نوشیدن چیزی سرد یا تنفس هوای سرد نیز احساس درد کنید.
تشخیص
اگر علائم حفره خشک را تجربه می‌کنید، دندانپزشک شما می‌خواهد شما را ببیند تا حفره خالی را بررسی کند و در مورد مراحل بعدی صحبت کند.
در برخی موارد، دندانپزشک شما ممکن است رادیوگرافی (اشعه ایکس) را برای رد سایر شرایط غیر از حفره خشک پیشنهاد کند. این شامل عفونت استخوان (استئومیلیت) یا احتمال وجود تکه‌های استخوان یا ریشه در محل کشیدن دندان است.
علل
- حفره خشک می‌تواند در صورتی ایجاد شود که پس از کشیدن دندان، یک لخته خون محافظ در فضای باز تشکیل نشود.
- حفره خشک همچنین می‌تواند در صورتی ایجاد شود که این لخته خون از لثه شما جابجا شود.
- محققان مطمئن نیستند که چه چیزی مانع تشکیل این لخته خون می‌شود. تصور می‌شود که آلودگی باکتریایی، چه از غذا، مایعات یا سایر مواردی که وارد دهان می‌شوند، می‌تواند باعث حفره خشک شود.
- تروما به ناحیه نیز ممکن است منجر به حفره خشک شود. این می‌تواند در طول یک کشیدن دندان پیچیده یا در طول مراقبت‌های پس از آن رخ دهد. به عنوان مثال، به طور تصادفی ضربه زدن به ناحیه با مسواک شما ممکن است روند بهبودی حفره را مختل کند.
عوامل خطر
اگر موارد زیر را دارید، احتمال ابتلا به حفره خشک بیشتر است:
- سیگار می‌کشید یا از سایر محصولات تنباکو استفاده می‌کنید. مواد شیمیایی نه تنها می‌توانند روند بهبودی را کند کرده و زخم را آلوده کنند، بلکه عمل استنشاق نیز می‌تواند لخته خون را جابجا کند.
- قرص‌های ضد بارداری خوراکی مصرف می‌کنید. برخی از قرص‌های ضد بارداری حاوی سطوح بالای استروژن هستند که ممکن است روند بهبودی را مختل کند.
- به درستی از زخم مراقبت نمی‌کنید. عدم رعایت دستورالعمل‌های دندانپزشک برای مراقبت در منزل یا عدم رعایت بهداشت دهان و دندان مناسب می‌تواند باعث حفره خشک شود.
درمان
تمیز کردن و پانسمان ناحیه
اگر حفره خشک دارید، دندانپزشک شما حفره را تمیز می‌کند تا مطمئن شود که عاری از غذا و سایر ذرات است. این کار ممکن است هر گونه درد را تسکین دهد و می‌تواند به جلوگیری از عفونت کمک کند.
دندانپزشک شما همچنین ممکن است حفره را با یک پانسمان یا خمیر دارویی پر کند تا به بی‌حس کردن درد کمک کند.
اگر نیاز به برداشتن پانسمان باشد، باید پس از چند روز به دندانپزشک خود مراجعه کنید. اگر درد هنوز شدید است، ممکن است نیاز به تعویض پانسمان باشد. در غیر این صورت، ممکن است به شما دستور داده شود که آن را در خانه بردارید و پس از آن دوباره حفره را تمیز کنید.
به احتمال زیاد دندانپزشک شما یک شستشوی آب نمک یا تجویزی را توصیه می‌کند. آن‌ها همچنین ممکن است آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت در ناحیه تجویز کنند.
مدیریت درد
- داروهای مسکن بدون نسخه ممکن است به تسکین هر گونه ناراحتی کمک کند. دندانپزشک شما احتمالاً یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی 1 (NSAID) خاص مانند ایبوپروفن (موترین IB، ادویل) یا استامینوفن (تیلنول) را توصیه می‌کند.
- بهتر است از مصرف آسپرین خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث خونریزی بیشتر در ناحیه شود.
- کمپرس سرد نیز ممکن است تسکین دهنده باشد.
- اگر درد شما شدیدتر است، دندانپزشک شما ممکن است یک مسکن تجویزی را توصیه کند.
به احتمال زیاد حدود یک هفته پس از کشیدن دندان، یک نوبت پیگیری خواهید داشت. دندانپزشک شما ناحیه آسیب دیده را بررسی می‌کند و در مورد مراحل بعدی صحبت می‌کند.
چگونه از آن پیشگیری کنیم؟
می‌توانید با انجام مراحل زیر قبل از جراحی، خطر ابتلا به حفره خشک را کاهش دهید:
- اطمینان حاصل کنید که دندانپزشک یا جراح دهان شما در این نوع عمل تجربه دارد. باید مدارک آن‌ها را بررسی کنید، نظرات آنلاین را بخوانید و در مورد آن‌ها پرس و جو کنید – هر کاری که لازم است انجام دهید تا بدانید که در دستان مطمئنی هستید.
- پس از انتخاب یک متخصص مراقبت، با آن‌ها در مورد هر گونه داروی بدون نسخه یا تجویزی که در حال حاضر استفاده می‌کنید صحبت کنید. برخی از داروها می‌توانند از لخته شدن خون شما جلوگیری کنند، که می‌تواند باعث حفره خشک شود.
- اگر سیگار می‌کشید، قبل و بعد از کشیدن دندان، مصرف سیگار را محدود یا از آن اجتناب کنید. سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به حفره خشک را افزایش دهد. در مورد استفاده از گزینه‌های مدیریت نیکوتین، مانند برچسب، در طول روند بهبودی با دندانپزشک خود صحبت کنید. آن‌ها حتی ممکن است بتوانند در مورد ترک سیگار راهنمایی کنند.
- پس از عمل، دندانپزشک شما اطلاعاتی در مورد بهبودی و دستورالعمل‌های کلی مراقبت به شما ارائه می‌دهد. مهم است که این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید. اگر سوالی دارید، با مطب دندانپزشک خود تماس بگیرید. آن‌ها می‌توانند هر گونه نگرانی شما را برطرف کنند.
دندانپزشک شما ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را در طول بهبودی توصیه کند:
- دهانشویه‌های ضد باکتری
- شستشوهای ضد عفونی کننده
- گاز دارویی
- ژل دارویی
- داروی مسکن
دندانپزشک شما همچنین ممکن است آنتی بیوتیک را پیشنهاد کند، به خصوص اگر سیستم ایمنی شما ضعیف شده باشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر مطالعه مقاله زیر نیز به شما پیشنهاد می گردد:
چشم انداز
اگرچه می‌تواند بسیار دردناک باشد، حفره خشک یک بیماری بسیار قابل درمان است. باید مدت کوتاهی پس از شروع درمان احساس بهتری داشته باشید و علائم شما باید ظرف چند روز به طور کامل از بین بروند.
اگر بعد از حدود 5 روز هنوز با درد یا تورم مواجه هستید، با دندانپزشک خود تماس بگیرید. ممکن است هنوز بقایایی در ناحیه گیر کرده باشد یا یک بیماری زمینه‌ای دیگر وجود داشته باشد.
داشتن حفره خشک یک بار، شما را در معرض خطر ابتلا به حفره خشک دوباره قرار می‌دهد، بنابراین اگر نیاز به کشیدن دندان دیگری دارید، حتماً سابقه دندانپزشکی خود را به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
