آیا باید دندان عقل را بکشیم؟
دندان های عقل آخرین دندانهای آسیابی هستند که درمی‌آیند. فک شما اغلب تا زمان رویش آنها کاملاً رشد کرده است، بنابراین ممکن است فضای کافی برای قرارگیری مناسب آنها وجود نداشته باشد. این می‌تواند منجر به درد و سایر عوارض شود. اگر دندان های عقل سالم، کاملاً رویش یافته و هیچ دردی ایجاد نکنند، ممکن است نیازی به کشیدن دندان نداشته باشید.
اما اگر در اطراف دندانهای عقل خود درد، ناراحتی یا تورم را تجربه می‌کنید، مهم است که به دندانپزشک مراجعه کنید.
داده‌های قدیمی‌تر ذکر شده در مقاله‌ای در سال ۲۰۰۷ نشان می‌دهد که حدود ۸۵٪ از افراد به دلیل عوارضی مانند نهفتگی، عفونت یا ناهم‌ترازی، نیاز به کشیدن حداقل یک دندان عقل در طول زندگی خود دارند.
گاهی اوقات، حتی اگر دندانهای عقل شما باعث ناراحتی فوری نشوند، دندانپزشک ممکن است کشیدن آنها را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه پیشنهاد کند.
چه زمانی کشیدن دندان عقل ضروری است؟
دندانپزشک ممکن است در شرایط زیر کشیدن دندان عقل شما را توصیه کند:
دندان عقل نهفته
دندان عقل نهفته دندانی است که فضای کافی برای رشد مناسب ندارد. ممکن است به صورت جانبی رشد کند، به سمت یا دور از دندانهای دیگر رشد کند، یا زیر خط لثه شما گیر کند.
دندان عقل نهفته می‌تواند باعث درد، تورم، عفونت و آسیب به دندانهای مجاور شود.
عفونت یا بیماری لثه
دندان عقل می‌تواند حفره‌هایی ایجاد کند که ذرات غذا و باکتری‌ها می‌توانند در آن جمع شوند. این امر خطر عفونت و بیماری لثه را افزایش می‌دهد، به خصوص اگر تمیز کردن دندانهای شما دشوار باشد.
اگر عفونت‌ها مکرر شوند یا دندانی به شدت پوسیده باشد، دندانپزشک ممکن است برای جلوگیری از عوارض بیشتر، کشیدن دندان عقل را توصیه کند.
فشردگی یا نامرتبی
اگر دندان عقل فضای کافی برای بیرون آمدن نداشته باشد، می‌تواند به دندانهای دیگر فشار وارد کند و باعث شلوغی یا جابجایی شود. این می‌تواند بر روی گاز گرفتن شما تأثیر بگذارد و جویدن را دشوار کند.
اگر دندان عقل شما احتمالاً دندانهای شما را نامرتب می‌کند یا در کار ارتودنسی اختلال ایجاد می‌کند، دندانپزشک ممکن است کشیدن دندان عقل را پیشنهاد کند.
کیست یا تومور
در موارد نادر، کیست یا تومور ممکن است در اطراف دندان عقل نهفته تشکیل شود. این رشدها می‌توانند به استخوان اطراف آسیب برسانند و منجر به عوارض جدی‌تری شوند.
به هم ریختگی ساختار دندان ها بر اثر باقی ماندن دندان عقل
چه زمانی کشیدن دندان عقل لازم نیست؟
در صورتی که دندان عقل:
- به‌صورت کامل و عمودی رشد کرده باشد
- در موقعیت درست قرار داشته باشد
- فضای کافی برای رشد آن وجود داشته باشد
- باعث درد دندان یا فشار نشده باشد
- به راحتی قابل تمیز کردن باشد
می‌توان آن را نگه داشت و فقط با معاینه منظم از وضعیت آن مطمئن شد.
بهترین زمان کشیدن دندان عقل چه موقع است؟
بهترین زمان برای کشیدن دندان عقل زمانی است که:
- هنوز ریشه‌ها بهطور کامل تشکیل نشده‌اند (معمولاً بین ۱۷ تا ۲۲ سالگی)
- درد یا التهاب اولیه ایجاد شده
- از طریق عکس رادیولوژی، موقعیت نامناسب دندان تشخیص داده شود
- اقدام زودهنگام باعث آسان‌تر شدن جراحی، کاهش عوارض و بهبود سریع‌تر میشود.
خطرات باقی ماندن دندان عقل که باعث ایجاد علائم میشود چیست؟
دندان عقل علامت‌دار می‌تواند باعث درد مداوم، تورم و حساسیت در لثه‌های شما شود. این درد می‌تواند از ناراحتی خفیف تا درد شدید و ضربان‌دار مداوم متغیر باشد.
با گذشت زمان، این ناراحتی می‌تواند در فعالیت‌های روزانه مانند غذا خوردن، صحبت کردن و مسواک زدن اختلال ایجاد کند.
بیماری لثه
از آنجا که دندان عقل در عقب دهان شما قرار دارد، تمیز کردن صحیح آن می‌تواند دشوار باشد.
اگر دندان عقل شما تا حدی بیرون زده باشد، می‌تواند بین دندان‌ها و لثه‌های شما حفره ایجاد کند و تجمع پلاک و باکتری را آسان‌تر کند.
این امر خطر بیماری لثه (ژنژیویت یا پریودنتیت) را افزایش می‌دهد که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به التهاب لثه، خونریزی و در نهایت از دست دادن دندان شود.
پوسیدگی دندان
دشواری تمیز کردن اطراف دندان عقل می‌تواند منجر به ایجاد حفره شود. با رشد دندان عقل، آنها می‌توانند به دندانهای مجاور فشار وارد کنند که ممکن است باعث پوسیدگی در آن دندان‌ها نیز شود.
این می‌تواند منجر به مشکلات پیچیده‌تر دندانی شود که ممکن است نیاز به درمان‌های اضافی مانند پر کردن یا حتی عصب‌کشی داشته باشد.
سفتی فک
اگر دندان عقل شما نهفته باشد و با زاویه رشد کند، می‌تواند به استخوان فک شما فشار وارد کند و باعث سفتی و محدود شدن حرکت فک شود.
در موارد شدید، این می‌تواند منجر به آسیب به استخوان فک یا ساختارهای اطراف آن شود.
آیا کشیدن دندان عقل درد دارد؟
خیر، فرایند کشیدن دندان با بیحسی موضعی یا در برخی موارد بی‌هوشی انجام میشود. ممکن است تا چند روز پس از جراحی درد، ورم یا دشواری در باز کردن دهان وجود داشته باشد، اما با مراقبت‌های مناسب این علائم به‌سرعت بهبود می‌یابد.
مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان عقل
- از استریل را حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه روی زخم نگه دارید
- از مکیدن، تف کردن شدید یا شستن دهان در ۲۴ ساعت اول خودداری کنید
- از خوردن غذاهای گرم، سفت و داغ تا چند روز پرهیز کنید
- استفاده منظم از کمپرس یخ برای کاهش تورم
- مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک
- رعایت کامل بهداشت دهان با احتیاط
جمع بندی
بسته به شرایط خاص شما، ممکن است نیاز به کشیدن دندان عقل خود داشته باشید یا نداشته باشید. اگر دندان عقل شما نهفته باشد یا باعث عفونت، شلوغی یا سایر مشکلات شود، احتمالاً کشیدن آن ضروری است.
اما اگر سالم باشند و مشکلی ایجاد نکنند، ممکن است نیازی به کشیدن آنها نداشته باشید. یک دندانپزشک می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری در مورد بهترین روش برای سلامت دهان و دندانتان کمک کند.
سوالات متداول (FAQ)
1. از کجا بفهمم دندان عقل من باید کشیده شود؟
اگر دندان عقل شما باعث درد، التهاب لثه، پوسیدگی دندان مجاور یا رشد کج شده، احتمالاً نیاز به کشیدن دارد. دندانپزشک با بررسی عکس رادیولوژی تصمیم نهایی را می‌گیرد.
2. دندان عقل نهفته چیست و آیا باید کشیده شود؟
دندان عقل نهفته دندانی است که کامل بیرون نیامده و در زیر لثه گیر کرده است. اگر باعث عفونت، درد یا فشار به سایر دندان‌ها شود، باید کشیده شود.
3. آیا کشیدن دندان عقل درد دارد؟
خیر. کشیدن دندان با بیحسی موضعی انجام میشود و شما در حین عمل دردی احساس نمیکنید. درد و تورم خفیف ممکن است تا چند روز پس از جراحی وجود داشته باشد که با دارو قابل کنترل است.
4. چند روز طول می‌کشد تا بعد از کشیدن دندان عقل بهبود پیدا کنم؟
بهبود اولیه معمولاً بین ۳ تا ۵ روز طول می‌کشد، اما ترمیم کامل محل جراحی ممکن است ۷ تا ۱۰ روز زمان ببرد.
5. اگر دندان عقل را نکشم چه مشکلی پیش می‌آید؟
ممکن است با مشکلاتی مثل درد مداوم، پوسیدگی دندان کناری، عفونت لثه، جابه‌جایی دندان‌ها یا تشکیل کیست مواجه شوید.
6. آیا می‌توان دندان عقل را در سن بالا کشید؟
بله، اما هرچه سن بالاتر می‌رود، استخوان فک سخت‌تر میشود و بهبود کندتر صورت می‌گیرد. کشیدن دندان در سنین پایین‌تر معمولاً راحت‌تر و با عوارض کمتر است.
7. آیا باید همه دندانهای عقل را بکشیم؟
خیر، اگر دندان عقل به‌درستی رشد کرده و مشکلی ایجاد نمی‌کند، نیازی به کشیدن آن نیست. فقط دندانهای مشکل‌ساز یا نهفته نیاز به جراحی دارند.
