انواع دندان
دندان شیری (Deciduous Tooth)
تعداد دندان های شیری ۲۰ عدد (۱۰ عدد در هر فک) میباشند که در نیمه هر فک دو دندان پیشین، یک دندان نیش، دو دندان آسیای کوچک قرار گرفته است. تکامل دندان های شیری از دوره جنین و در آمدن آنها پس از تولد و از ۶ ماهگی شروع میشود و پس از مدتی۳۲ دندان اصلی به مرور جایگزین دندان های شیری میشوند. از آنجا که دندان های شیری پایه و اساس دندان های اصلی و دائمی هستند، مراقبت از آنها و رعایت اصول بهداشت دهان و دندان ضروری میباشد.
دندان دائمی (Dermanent Tooth)
این دندان ها ۳۲ عدد (۱۶ عدد در هر فک) میباشند که در نیمه هر آرواره دو دندان پیشین،یک عدد دندان نیش، دو دندان آسیای کوچک و سه دندان آسیای بزرگ قرار دارد. رویش دندان های دائمی از شش ماهگی شروع و آخرین دندان های آسیای بزرگ به نام دندان های عقل در سنین بیست سالگی در میآیند. توضیح اینکه، دندان های آسیای بزرگ فاقد دندان های شیری هستند.
۳۲ دندان دائمی، به شرح ذیل تقسیم بندی و نامگذاری شدهاند:
دندان های پیشین یا پیش یا قدامی و یا انتریور (Anterior Tooth)
به چهار دندان جلویی در فک بالا و پائین (جمعاً هشت دندان)، دندان های قدامی گفته می شود. دندان های قدامی بزرگ، تخت و دارای لبه تیز و باریک هستند که برای بریدن لقمه کاربرد دارند و تک ریشه ای هستند.
دندان های نیش (Canine Tooth)
در طرفین دندان های قدامی، دندان های نیش قرار دارند. شکل و ساختار آنها ضخیم و برجسته است که منتهی به یک سر تیز و برنده میشوند. این دندان ها برای بریدن قطعات گوشت بسیار مناسب هستند.
دندان های خلفی (Posterior Tooth)
دندانهای ردیف عقب که با آنها دندان های آسیاب یا خلفی نیز می گویند، دارای سطوحی جونده با برامدگی و شیار می باشند، این دندان ها وظیفهشان جویدن غذا و آسیاب کردن آن می باشد،
دندان های آسیای کوچک (Premolar Tooth)
کنار هر دندان نیش، دو دندان آسیای کوچک (جمعاً هشت عدد) قرار دارند که فاصله بین دندان های نیش تا آسیای بزرگ را پر میکنند. سطح روی آنها پهن و تخت و لبههای آنها تیز و عاج دار میباشد. دندان های آسیای کوچک کنار نیش ها، دو ریشهای و دندان های آسیای کوچک کنار آسیاهای بزرگ، تک ریشهای هستند. در فک پائینی، تمامی دندان های آسیای کوچک، تک ریشهای میباشند.
دندان های آسیای بزرگ (Molar Tooth)
سه دندان آخر در طرفین فک های بالا و پائین، دندان های آسیای بزرگ هستند که شمار آنها جمعاً به دوازده عدد میرسد که به ترتیب آسیای اول، دوم، سوم نامیده میشوند. دندان های آسیای اول، دقیقاً کنار دومین دندان آسیای کوچک قرار داشته و به دندان های آسیای شش سالگی هم معروف میباشند.
دندان عقل (Wisdom Tooth)
دندان های آسیای بزرگ سوم که به دندان عقل نیز معروف میباشند، در انتهای فک ها واقع شده و معمولاً بین۱۶ تا ۲۰ سالگی شروع به در آمدن میکنند. از آنجایی که دندان عقل، آخرین دندانی هست که در میآید، عمدتاً روی فک جای کافی برای رشد آنها باقی نمیماند. اگر دندان ها بهم فشرده و فک کوچک باشد، ممکن است دندان های عقل زیر سایر دندان ها یا استخوان فک نهفته شوند. اگر تنها قسمتی از دندان عقل دربیاید، ایجاد درد و ناراحتی خواهد کرد که در آن صورت باید با جراحی از دهان خارج شود.