ایمپلنت برای دندان های از دست رفته متوالی
از دست دادن چند دندان متوالی و پشت سر هم، چه در ناحیه جلو و چه در بخش عقب دهان، می‌تواند مشکلات زیادی برای فرد ایجاد کند. این وضعیت نه‌تنها بر زیبایی لبخند و اعتمادبه‌نفس تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه باعث دشواری در جویدن، تغییر فرم صورت و حتی اختلال در تکلم می‌شود.
یکی از بهترین و ماندگارترین روش‌های جایگزینی دندانهای از دست رفته، استفاده از ایمپلنت دندانی است. ایمپلنتها با شبیه‌سازی ریشه دندان در استخوان فک، عملکردی طبیعی و طولانی‌مدت ایجاد می‌کنند و برخلاف پروتز یا بریج، مانع تحلیل استخوان می‌شوند. در این مقاله بررسی می‌کنیم که ایمپلنت برای چند دندان متوالی چگونه انجام می‌شود، چه مراحلی دارد، چه مزایایی به همراه می‌آورد و چه مراقبت‌هایی پس از درمان باید رعایت شود.
ایمپلنت برای چند دندان متوالی چگونه انجام می‌شود؟
وقتی چند دندان پشت سر هم از دست رفته باشند، دندانپزشک می‌تواند از دو روش برای جایگزینی آنها استفاده کند.
۱. استفاده از ایمپلنت برای هر دندان (روش تکی)
در روش اول، برای هر دندان یک ایمپلنت جداگانه در استخوان فک کاشته می‌شود و سپس تاج دندانی روی آن قرار می‌گیرد. این شیوه بیشترین شباهت را به دندان طبیعی دارد و استحکام بالایی فراهم می‌کند، اما به دلیل نیاز به کاشت چندین ایمپلنت، معمولاً پرهزینه‌تر است و به حجم استخوان بیشتری نیاز دارد.
۲. استفاده از پل متکی بر ایمپلنت (روش ترکیبی)
روش دوم که امروزه رایج‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است، استفاده از پل متکی بر ایمپلنت است. در این حالت برای جایگزینی چند دندان متوالی به جای کاشت ایمپلنت برای هر دندان، تعداد کمتری پایه ایمپلنت قرار داده می‌شود. به طور مثال، دو ایمپلنت میتوانند سه یا حتی چهار دندان از دست رفته را پشتیبانی کنند. در این روش پروتز یا بریج ساخته‌شده روی اباتمنت‌های ایمپلنت نصب می‌شود و جای خالی دندانها به‌طور کامل پر می‌گردد.
انتخاب روش مناسب به چه عواملی بستگی دارد؟
- تعداد دندانهای از دست رفته.
- کیفیت و حجم استخوان فک.
- شرایط کلی سلامت بیمار.
- بودجه مالی بیمار.
مزایای ایمپلنت برای دندانهای از دست رفته متوالی
- بازگرداندن قدرت جویدن: امکان خوردن انواع غذاها بدون نگرانی.
- جلوگیری از تحلیل استخوان فک: برخلاف دندان مصنوعی یا بریج.
- بهبود زیبایی و لبخند طبیعی: پروتزها هماهنگ با دندانهای مجاور ساخته می‌شوند.
- طول عمر بالا: ایمپلنت‌های باکیفیت با مراقبت صحیح تا ده‌ها سال ماندگاری دارند.
- عدم آسیب به دندانهای سالم مجاور: برخلاف بریج که نیاز به تراش دندان دارد.
مقایسه دست دندان جزئی با ایمپلنت دندانهای متوالی
دست دندان جزئی یا پروتز پارسیل یک راهکار کم‌هزینه و غیرجراحی برای جایگزینی چند دندان متوالی از دست رفته است که به کمک گیره‌ها یا اتصالات دقیق به دندانهای باقی‌مانده متصل می‌شود. این پروتز عملکرد جویدن و ظاهر لبخند را بازمی‌گرداند اما ممکن است حرکت کند و نیاز به تنظیم‌های دوره‌ای داشته باشد.
ایمپلنت دندانهای متوالی روش ثابت و دائمی است که شامل کاشت پایه‌های تیتانیومی و نصب تاج‌های دندانی می‌شود. این روش عملکرد مشابه دندان طبیعی دارد، از تحلیل استخوان جلوگیری می‌کند و ظاهر طبیعی و زیبایی ارائه می‌دهد، اما نیاز به جراحی و هزینه بیشتری دارد.
| ویژگی‌ها | دست دندان جزئی | ایمپلنت دندانهای متوالی |
|---|---|---|
| نوع | متحرک | ثابت |
| هزینه | کمتر | بالاتر |
| دوام | ۵ تا ۱۰ سال | مادام‌العمر (با مراقبت مناسب) |
| ظاهر و زیبایی | خوب، گاهی دیده شدن گیره‌ها | بسیار طبیعی |
| ثبات و راحتی | ممکن است حرکت کند، نیاز به تنظیم دوره‌ای | ثابت، مشابه دندان طبیعی |
| جراحی | نیاز ندارد | نیاز به جراحی و زمان بهبودی |
| پیشگیری از تحلیل استخوان | خیر | بله |
| مراقبت و نگهداری | نیاز به تمیزکاری روزانه و مراقبت دوره‌ای | نیاز به مراقبت مشابه دندان طبیعی |
مراحل درمان
۱. معاینه و مشاوره اولیه : در اولین جلسه، دندانپزشک وضعیت دهان و دندان، لثه‌ها و تراکم استخوان فک را بررسی می‌کند. عکس پانورامیک یا CBCT (سی‌بی‌سی‌تی) برای ارزیابی دقیق‌تر نیاز است. در این مرحله مشخص می‌شود که:
- چه تعداد ایمپلنت نیاز است.
- آیا امکان استفاده از تعداد کمتر ایمپلنت برای چند دندان وجود دارد.
- آیا نیاز به پیوند استخوان یا لیفت سینوس هست یا خیر.
۲. آماده‌سازی فک (در صورت نیاز): اگر تراکم یا ارتفاع استخوان کافی نباشد، دندانپزشک ممکن است قبل از کاشت ایمپلنت، یکی از این درمان‌ها را انجام دهد:
- پیوند استخوان (Bone Graft)
- لیفت سینوس (Sinus Lift)
این مرحله باعث می‌شود پایه‌های ایمپلنت پایداری بیشتری داشته باشند.
۳. کاشت پایه‌های ایمپلنت: در این مرحله، دندانپزشک تحت بی‌حسی موضعی، پایه‌های تیتانیومی را در استخوان فک جایگذاری می‌کند. اگر چند دندان پشت سر هم از دست رفته باشند، معمولاً:
- برای هر دندان یک ایمپلنت گذاشته نمی‌شود.
- بلکه به طور مثال با ۲ ایمپلنت، ۳ یا ۴ دندان متوالی جایگزین می‌شوند.
۴. دوره ترمیم (اسئواینتگریشن): پس از کاشت پایه‌ها، حدود ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز است تا ایمپلنت با استخوان فک جوش بخورد. در این مدت:
- استخوان به مرور اطراف ایمپلنت رشد می‌کند.
- پایه تیتانیومی به بخشی از فک تبدیل می‌شود.
۵. نصب اباتمنت: بعد از جوش خوردن پایه‌ها، قطعه‌ای به نام اباتمنت (Abutment) روی ایمپلنت قرار می‌گیرد. اباتمنت رابط بین پایه و تاج دندانی است.
۶. ساخت و نصب پروتز (تاج یا بریج): در نهایت، پروتزهای دندانی (تک‌تک یا پل متصل) ساخته شده و روی اباتمنت‌ها قرار می‌گیرند. این پروتزها کاملاً شبیه دندان طبیعی طراحی می‌شوند تا:
- از نظر رنگ و شکل با دندانهای کناری هماهنگ باشند.
- عملکرد جویدن و زیبایی لبخند به حالت طبیعی بازگردد.
۷. مراقبت و پیگیری‌های دوره‌ای: بعد از درمان، بیمار باید:
- بهداشت دهان و دندان را به‌خوبی رعایت کند.
- در جلسات دوره‌ای دندانپزشک شرکت کند.
- از وارد کردن فشار بیش‌ازحد (مثل شکستن آجیل با دندان) خودداری کند.
چه کسانی کاندید مناسب هستند؟
- افرادی که چند دندان پشت سر هم را از دست داده‌اند.
- کسانی که استخوان فک کافی دارند یا امکان پیوند استخوان وجود دارد.
- بیماران غیرسیگاری یا با مصرف کنترل‌شده سیگار.
- افرادی با سلامت عمومی مناسب (دیابت کنترل‌شده، بدون مشکلات شدید لثه).
مراقبت‌های بعد از ایمپلنت
- پرهیز از جویدن غذاهای سفت در روزهای ابتدایی و استفاده از رژیم غذایی نرم
- رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان با مسواک نرم و نخ دندان مخصوص ایمپلنت
- استفاده از دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده طبق تجویز دندانپزشک
- اجتناب از سیگار کشیدن و مصرف الکل برای بهبود سریع‌تر ترمیم
- مراجعه منظم به دندانپزشک جهت بررسی وضعیت ایمپلنت و لثه‌ها
- خودداری از فشار آوردن به ایمپلنت (مثل باز کردن در بطری یا شکستن آجیل)
- توجه به علائم هشداردهنده مانند درد شدید، خونریزی غیرطبیعی یا لق شدن ایمپلنت
برای دریافت اطلاعات بیشتر: مراقبت و نگهداری ایمپلنت دندان
هزینه ایمپلنت برای دندانهای متوالی
هزینه این روش بستگی به تعداد ایمپلنت، جنس و برند مورد استفاده، نیاز به پیوند استخوان یا لیفت سینوس و دستمزد دندانپزشک دارد. به‌طور کلی کاشت چند دندان متوالی روی تعداد کمتر ایمپلنت، هزینه را نسبت به ایمپلنت تکی برای هر دندان کاهش می‌دهد.
سوالات متداول
۱. آیا لازم است برای هر دندان از دست رفته یک ایمپلنت جداگانه گذاشته شود؟
خیر، در بسیاری از موارد میتوان با دو ایمپلنت، چند دندان متوالی را جایگزین کرد.
۲. ایمپلنت برای دندانهای متوالی چقدر طول میکشد؟
بین ۳ تا ۶ ماه زمان لازم است تا ایمپلنت با استخوان فک جوش بخورد و سپس تاج‌ها نصب شوند.
۳. آیا این روش برای همه افراد مناسب است؟
خیر، کسانی که دچار تحلیل شدید استخوان یا بیماریهای کنترلنشده هستند، نیازمند درمانهای تکمیلی پیش از کاشت ایمپلنت می‌باشند.
۴. ماندگاری ایمپلنت برای چند دندان متوالی چقدر است؟
با مراقبت صحیح، ایمپلنتها بیش از ۲۰ سال دوام دارند.
