مشخصات ظاهری دندان
کاسپ ها (Cusps)
برآمدگی های مخروطی شکل موجود روی سطح اکلوزال دندان های خلفی را کاسپ می نامند.
ریج ها (Ridges)
نواحی کشیده، کم عرض و نسبتاً برجسته ای بر روی سطح اکلوزال هستند که دارای سه نوع متفاوت هستند:
الف: مارجینال ریج ها (Marginal Ridges)
مارجینال ریج ها بلندترین نواحی سطح اکلوزال در ناحیه مرزی تماس دندان، با دندان مجاور هستند. هر دندان دارای دو مارجینال ریج است، یکی در سمت مزیال و دیگری در سمت دیستال.
ب: ابلیک ریج ها (Oblique Ridges)
ابلیک ریج ها را بر روی تمامی دندان های مولر (دندان های آسیای بزرگ – Molar) و همچنین بر روی برخی از دندان های پرمولر (آسیاهای کوچک – Premolar) دیده می شوند. این ریج ها تقریباً نسبت به شیار مرکزی دندان، زاویه۴۵ درجه پیدا می کنند.
ج: ریج های ترانسورس (Transverse Ridges)
ریج های ترانسورس را صرفاً بر روی پرمولرها می بینیم، این ریج ها کاملاً مقابل همدیگر قرار گرفته اند و نسبت به شیار مرکزی زوایه۹۰ درجه دارند.
فوسا (Fossae)
گودی ها و یا فرورفتگی هایی بر روی سطح اکلوزال هستند که حدود این فوسا ها توسط اکلوزال تیبل (Occlusal Table) از یک سو و ریج های موجود روی سطح اکلوزال از سوی دیگر تعیین می گردد. در واقع فوساها، محل قرارگیری کاسپ های دندان های فک مقابل هستند.
* عمیق ترین نقطه فوسا را پیت (Pit) می گویند.
شیارهای جداکننده (Dissectional Grooves)
شیارهای اکلوزال را می توان، به صورت خطوط پر پیچ و خمی روی سطح اکلوزال مشاهده کرد که از نظر بصری سطح اکلوزال دندان را مرزبندی می کنند. تمامی شیارها، اکلوزال تیبل را قطع می کنند که این موضوع حد و مرز کاسپ ها را مشخص تر می کند.
الف: شیار مرکزی
شیار مرکزی، در تمامی دندان های خلفی دیده می شود. این شیار از سمت مزیال به سمت دیستال دندان، بر روی سطح اکلوزال کشیده شده است.
ب: شیارهای باکالی و لینگوالی
بر روی سطح اکلوزال بعضی از دندان ها، شیارهای باکالی یا لینگوالی دیده می شود؛ که از شیار مرکزی به سمت باکال یا لینگوال دندان کشیده شده اند. این شیارها در واقع بین کاسپ های سمت باکال و یا سمت لینگوال قرار می گیرند.
اکلوزال تیبل (Occlusal Table)
اکلوزال تیبل، همان حاشیه پیرامونی سطح اکلوزال دندان ها است. این حاشیه در جایی که محل به هم رسیدن سطح اکلوزال با سایر سطوح خارجی دندان (سطوح مزیال، دیستال، باکال و لینگوال) می باشد، به چشم می آید.
