ارتودنسی کودکان
ارتودنسی برای کودکان: ایجاد لبخندی سالم
برای جویدن و گاز زدن صحیح، دندان‌ها باید به‌خوبی با یکدیگر کار کنند. به همین دلیل، درمان ارتودنسی بخش مهمی از مراقبت‌های سلامت دهان و دندان کودک شماست. این درمان نه تنها لبخندی زیبا برای فرزندتان به ارمغان می‌آورد، بلکه پایه‌ای برای دندانهای سالم در تمام طول عمر او ایجاد میکند.
آیا به فکر درمان ارتودنسی برای فرزندتان هستید؟ کلینیک دندانزشکی نیاز می‌تواند شما را در مسیر درمان ارتودنسی راهنمایی کرده و شما را به یک پزشک باتجربه و قابل اعتماد برای کودک‌تان متصل کند.
اهمیت معاینه زودهنگام
متخصصان کلینیک دندانپزشکی نیاز توصیه می‌کنند که کودکان حداکثر تا سن ۷ سالگی اولین ویزیت خود را نزد ارتودنتیست انجام دهند. در این سن، کودک ترکیبی از دندانهای شیری و دائمی دارد که بررسی آن‌ها اطلاعات ارزشمندی در اختیار متخصص ارتودنسی قرار می‌دهد. اگر مشکلی وجود داشته باشد یا در حال شکل‌گیری باشد، ارتودنتیست می‌تواند شما را در مورد نوع درمان، زمان شروع آن و مدت زمان مورد نیاز راهنمایی کند.
اگر کودک‌تان هنوز به سن ۷ سال نرسیده و متوجه موضوعی غیرطبیعی شدید، لازم نیست صبر کنید. در هر سنی که متوجه مشکل شدید، باید کودک را نزد ارتودنتیست ببرید.
نشانه‌هایی که می‌گویند کودک شما ممکن است به ارتودنسی نیاز داشته باشد
برای تشخیص اینکه آیا کودک شما باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کند یا نه، به علائم زیر توجه داشته باشید:
افتادن زودهنگام یا دیرهنگام دندانهای شیری
در حالی که مقداری تفاوت در زمان افتادن دندان‌ها طبیعی است، اما افتادن خیلی زود یا خیلی دیر دندانهای شیری می‌تواند موجب اختلال در رشد دندانهای دائمی شود. ارتودنتیست‌ها در شناسایی و درمان این تفاوت‌های مضر تخصص دارند.
مشکل در جویدن یا گاز زدن
خوردن غذا نباید باعث ناراحتی شود. در حالی که درد در دوران دندان‌درآوردن طبیعی است، اما جویدن دردناک ممکن است نشانه‌ای از مشکلات ارتودنسی باشد.
تنفس از طریق دهان
بسیاری از مشکلات ارتودنسی ممکن است به دلیل تنفس دهانی ایجاد شوند. ارتودنتیست کودک شما می‌تواند این مشکلات را بررسی و درمان کند.
صدا دادن یا جابه‌جایی فک
جابجایی فک پایین به دلیل مشکلات بایت ممکن است منجر به درد فک و عوارض دیگر شود. ارتودنتیست‌ها متخصص در ارزیابی نحوه قرارگیری دندان‌ها و اطمینان از تراز بودن فک‌ها هستند.
گاز گرفتن گونه
در بایت طبیعی، برآمدگی‌های خارجی دندانهای بالا گونه را از سطح جویدن دندانهای پایین دور نگه می‌دارند. اگر کودک‌تان مرتباً گونه‌هایش را گاز می‌گیرد، ممکن است دندان‌ها به درستی با هم تطابق نداشته باشند.
عدم توازن صورت
دندان‌ها و فک‌ها می‌توانند بر ظاهر لب‌ها، چانه و دیگر اجزای صورت تأثیر بگذارند. اگر فک کودک ناهماهنگ باشد، ممکن است شکل و ظاهر صورت تحت تأثیر قرار گیرد. ارتودنتیست با تنظیم صحیح فک می‌تواند از این عدم تعادل جلوگیری کرده و از مشکلات آینده پیشگیری کند.
اولین معاینه ارتودنسی کودک شما
همان‌طور که اشاره شد، متخصصین ما توصیه می‌کنند که کودکان حداکثر تا ۷ سالگی برای اولینبار به ارتودنتیست مراجعه کنند. ترکیب دندانهای شیری و دائمی در این سن به ارتودنتیست این امکان را می‌دهد که ناهنجاریهای ارتودنسی (مال‌اکلوژن‌ها) را در مراحل اولیه شناسایی کند.
در اولین ویزیت، معمولاً به ۵ سؤال مهم پاسخ داده میشود:
- آیا مشکل ارتودنسی وجود دارد؟ اگر بله، دقیقاً چیست؟
- گزینه‌های درمانی موجود کدام‌اند؟
- مدت زمان مورد انتظار برای درمان چقدر است؟
- هزینه درمان چقدر خواهد بود؟
دریافت اطلاعات بیشتر: بهترین سن برای شروع درمان ارتودنسی
گزینه های درمان ارتودنسی برای کودکان
براکت‌ها (Braces)
براکت‌ها از پایه‌هایی تشکیل شده‌اند که به دندان‌ها چسبانده می‌شوند و سیم‌هایی که از بین آن‌ها عبور می‌کنند. این سیم‌ها باعث حرکت دندان‌ها به جایگاه مناسب می‌شوند.
الاینرها (Aligners)
الاینرها سینی‌هایی شفاف، نازک و پلاستیکی‌شکل هستند که مطابق با دندانهای فرد ساخته می‌شوند. بیماران باید آن‌ها را به‌صورت دستی در دهان قرار داده و خارج کنند.
نگهدارنده‌ها (Retainers)
نگهدارنده‌ها قابل جدا شدن، شفاف، نازک و کمی انعطاف‌پذیر هستند و از موادی شبیه پلاستیک ساخته می‌شوند. آن‌ها دقیقاً مطابق شکل و موقعیت دندان‌ها طراحی شده‌اند.
سیم‌های قوسی (Archwires)
این سیم‌ها در داخل براکت‌ها قرار می‌گیرند و نیروی لازم برای حرکت دندان‌ها را فراهم می‌کنند.
کش‌های ارتودنسی (Elastics)
کش‌های کوچک لاستیکی که نیروهای اضافی وارد می‌کنند و باعث می‌شوند دندان‌ها به جایگاه ایده‌آل خود حرکت کنند؛ کاری که براکت‌ها به‌تنهایی قادر به انجام آن نیستند.
گارد دهان (Mouthguards)
گاردهای دهان برای محافظت از دندان‌ها در حین فعالیت‌های ورزشی به کار می‌روند. این وسیله برای ورزشکاران در هر سنی توصیه میشود.
جراحی ارتودنسی
جراحی ارتودنسی (ارتوگناتیک) برای اصلاح مشکلات اسکلتی فک انجام میشود که توانایی جویدن، گاز زدن یا صحبت کردن را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
دریافت اطلاعات بیشتر: انواع بریس های دندان
مزایای ارتودنسی زودهنگام برای کودکان
شروع ارتودنسی در سنین پایین، به‌ویژه بین ۷ تا ۱۰ سالگی، مزایای متعددی دارد که می‌تواند از بسیاری از مشکلات پیچیده در آینده پیشگیری کند. در این سن، استخوان‌های فک هنوز در حال رشد هستند و انعطاف‌پذیری بالایی دارند که باعث میشود درمان راحت‌تر، سریع‌تر و مؤثرتر انجام شود. در ادامه برخی از مهم‌ترین مزایای ارتودنسی زودهنگام را بررسی می‌کنیم:
هدایت صحیح رشد فک
درمان زودهنگام می‌تواند رشد فک بالا و پایین را به‌صورت هماهنگ هدایت کرده و از بروز ناهنجاریهای فکی مانند جلو بودن یا عقب‌ماندگی فک جلوگیری کند.
دریافت اطلاعات بیشتر: درمان ناهنجاری فک با ارتودنسی
جلوگیری از شلوغی بیش از حد دندان‌ها
با بررسی زودهنگام وضعیت دندان‌ها، می‌توان فضا را برای رویش صحیح دندانهای دائمی آماده کرد و از روی‌هم‌افتادگی آن‌ها پیشگیری نمود.
کاهش نیاز به جراحی در آینده
در صورت عدم درمان به‌موقع، ممکن است کودک در آینده نیاز به جراحی فک یا درمان‌های پیچیده‌تر ارتودنسی داشته باشد. درمان زودهنگام می‌تواند احتمال این موارد را به حداقل برساند.
بهبود عملکرد گفتاری و جویدن
برخی مشکلات ارتودنسی می‌توانند بر تکلم و جویدن کودک تأثیر منفی بگذارند. درمان به‌موقع باعث بهبود این عملکردها خواهد شد.
افزایش اعتماد به‌نفس
داشتن لبخند زیبا از سنین پایین باعث افزایش عزت‌نفس و اعتماد به‌نفس کودک در محیط‌های اجتماعی مانند مدرسه میشود.
مراقبت‌های بعد از شروع درمان ارتودنسی در کودکان
پس از شروع درمان ارتودنسی، رعایت برخی نکات مراقبتی برای دستیابی به بهترین نتیجه و جلوگیری از بروز مشکلات ضروری است. والدین نقش بسیار مهمی در کمک به فرزندان برای مراقبت از دهان و دندان در دوران ارتودنسی دارند.
رعایت بهداشت دهان و دندان
دندان‌هایی که براکت دارند، بیشتر در معرض تجمع پلاک و پوسیدگی هستند. بنابراین باید:
- دندان‌ها حداقل دو بار در روز با مسواک مخصوص ارتودنسی مسواک زده شوند.
- از نخ دندان مخصوص یا واترجت برای تمیز کردن بین دندان‌ها استفاده شود.
- دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده طبق تجویز دندانپزشک استفاده شود.
پرهیز از غذاهای آسیب‌زا
برخی مواد غذایی می‌توانند به براکت‌ها آسیب برسانند یا باعث چسبیدن مواد به دندان شوند:
- از خوردن غذاهای سفت مانند ته‌دیگ، یخ، پاپ‌کورن و آجیل خودداری شود.
- خوراکی‌های چسبناک مانند آدامس، تافی و کارامل ممنوع هستند.
- سیب و هویج باید به قطعات کوچک‌تر خرد شوند.
مراجعات منظم به ارتودنتیست
برای تنظیم و بررسی پیشرفت درمان، مراجعه منظم طبق برنامه ضروری است. این مراجعات کمک می‌کنند تا درمان طبق زمان‌بندی پیش رود و در صورت بروز مشکل، سریعاً اقدامات اصلاحی انجام شود.
حمایت روانی از کودک
در هفته‌های اول، ممکن است کودک از ناراحتی، درد یا تغییرات ظاهری ناراضی باشد. در این دوران:
- والدین باید کودک را تشویق و همراهی کنند.
- استفاده از موم ارتودنسی برای کاهش زخم‌های داخل دهان توصیه میشود.
- غذاهای نرم در روزهای ابتدایی مصرف شوند تا درد کاهش یابد.
سوالات متداول
۱. بهترین سن برای شروع ارتودنسی کودکان چه زمانی است؟
انجمن ارتودنتیستهای آمریکا توصیه میکند کودکان تا سن ۷ سالگی برای اولینبار توسط ارتودنتیست معاینه شوند، حتی اگر هنوز همه دندانهای دائمی درنیامده باشند.
۲. آیا ارتودنسی در کودکان درد دارد؟
در مراحل ابتدایی ممکن است کودک کمی ناراحتی یا فشار احساس کند، اما این درد معمولا موقتی و قابل کنترل است.
۳. ارتودنسی برای کودکان چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان درمان بستگی به شدت مشکل، نوع درمان و همکاری کودک دارد؛ اما معمولاً بین ۱۲ تا ۲۴ ماه طول می‌کشد.
۴. هزینه ارتودنسی کودکان چقدر است؟
هزینه ارتودنسی به عوامل مختلفی مانند نوع براکت، مدت درمان و تخصص پزشک بستگی دارد. برای دریافت هزینه دقیق باید کودک توسط متخصص معاینه شود.
۵. آیا همه کودکان نیاز به ارتودنسی دارند؟
خیر. فقط کودکانی که دچار ناهنجاریهای فکی یا دندانی هستند به درمان ارتودنسی نیاز دارند که با بررسی توسط ارتودنتیست مشخص میشود.
۶. آیا می‌توان درمان ارتودنسی را در سنین پایین‌تر از ۷ سال آغاز کرد؟
بله، اگر علائم خاصی مانند مشکلات در گاز زدن، تنفس دهانی یا جابجایی فک مشاهده شود، مراجعه زودتر از ۷ سالگی توصیه میشود.
۷. آیا غذا خوردن با براکت‌ها برای کودک سخت است؟
در روزهای اول ممکن است کمی سخت باشد، اما کودکان بهسرعت به براکت‌ها عادت می‌کنند. لازم است برخی غذاهای سفت یا چسبناک حذف شوند.
